Ο ευπρεπισμός βλάπτει σοβαρά την κατανόηση

 

Διαβάζω σε εφημερίδα, την Τρίτη μετά τις εκλογές, για έναν πρωτοκλασάτο υποψήφιο (ονόματα δεν χρειάζεται να πούμε):

 

η καταμέτρηση των σταυρών τον έφερε πολύ πίσω από τις εκλόγιμες θέσεις…

 

Άρα, δεν εκλέχτηκε, σκέφτομαι. Αν το ξαναδιαβάσω όμως, συμπεραίνω ότι τίποτε δεν έχει οριστικοποιηθεί:

 

Έως χτες το απόγευμα,

η καταμέτρηση των σταυρών τον έφερε πολύ πίσω από τις εκλόγιμες θέσεις…

 

Τι λέει ο ποιητής; Ότι η καταμέτρηση δεν έχει ακόμα τελειώσει, ή εν πάση περιπτώσει δεν έχουν ανακοινωθεί τα αποτελέσματά της, αλλά σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, ο υποψήφιος δεν εκλέγεται. Μπορεί και να εκλεγεί, αν ας πούμε λείπουν αποτελέσματα από εκλογικά τμήματα στα οποία έχει μεγάλη δύναμη.

 

Και πώς θα καταλάβουμε αν έχει τελειώσει ή όχι το θέμα; Στα ελληνικά, θα δούμε αν χρησιμοποιείται παρατατικός χρόνος (δεν έχει ακόμα κριθεί τίποτε) ή αν χρησιμοποιείται αόριστος (όλα κρίθηκαν). Μόνο που… μόνο που, στα ελληνικά, θα χρησιμοποιούσαμε το ρήμα «φέρνω», που έχει διαφορετικό τον παρατατικό από τον αόριστο.

 

Η καταμέτρηση των σταυρών τον έφερε πολύ πίσω από τις εκλόγιμες θέσεις = τελείωσε η καταμέτρηση και δεν εκλέχτηκε.

 

Η καταμέτρηση των σταυρών τον έφερΝε πολύ πίσω από τις εκλόγιμες θέσεις = δεν  τελείωσε ακόμα η καταμέτρηση ή κάτι άλλο συνέβη και ανέτρεψε την κατάσταση.

 

Αυτά, στα ελληνικά.

 

Στα ευπρεπιστικά, δηλαδή τη διάλεκτο που πλασάρουν πολλοί από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, το ρήμα «φέρνω» είναι προγραμμένο, όπως και τόσα άλλα της «χυδαίας γλώσσας» (μπαίνω, παίρνω κτλ.) και χρησιμοποιείται το ευγενές ρήμα «φέρω». Το οποίο, όμως, έχει ίδιον τον παρατατικό με τον αόριστο κι έτσι η παραπάνω διάκριση (στα ευπρεπιστικά: η προαναφερθείσα διάκριση· γενική πληθυντικού, των προαναφερθέντων διακρίσεων), η παραπάνω, έλεγα, διάκριση πάει περίπατο. Όμως, κανείς ευπρεπιστής που σέβεται τον εαυτό του δεν θα θυσιάσει την ευγένεια των τύπων στο βωμό της κατανόησης του κειμένου του.

 

Θα μου πείτε ότι τα παραλέω -και ίσως να έχετε δίκιο σε κάποιο βαθμό- αφού ο προσδιορισμός «έως χτες το απόγευμα» ξεδιαλύνει τη σύγχυση. Θα συμφωνήσω βέβαια μαζί σας, αλλά, από τη μια δεν αποκλείεται, αφού διαβάζουμε εφημερίδα, το «έως χτες το απόγευμα» να πέφτει στην προηγούμενη αράδα, οπότε η σύγχυση, έστω και στιγμιαία, παραμένει, κι από την άλλη, ομολογήστε το, δεν κοντοστέκεστε κι εσείς, ενοχλημένος, όταν διαβάζετε τη φράση Έως χτες το απόγευμα, η καταμέτρηση των σταυρών τον έφερε πολύ πίσω από τις εκλόγιμες θέσεις…;

 

Βέβαια, όπως έχω ξαναγράψει, η προγραφή του έφερνε έχει δώσει πολύ χειρότερα δείγματα ισοπεδωτικού ευπρεπισμού, όπως το αμίμητο Και παρά το ότι ο Amis έφερε πια περισσότερο σε ηλικιωμένο συντηρητικό παρά στον αριστερό που ήταν στα νιάτα του, το οποίο μάλιστα το ψάρεψα όχι σε κείμενο γραμμένο στο γόνατο, όπως είναι πολλά των εφημερίδων, αλλά σε βιβλίο μεταφρασμένο και χιλιοαναθεωρημένο, και όπου ισοπεδώνεται ολόκληρη ιδιωματική έκφραση, αφού βέβαια ο Έιμις δεν έφερε τίποτα και σε κανέναν αλλά έφερνε σε συντηρητικό.