Γεννημένοι από Μαγκλ ή Μαγκλογενείς; Ή Μαγκλογεννημένοι;

 

Κεντρική θέση στο βιβλίο έχει η πολιτική του νέου καθεστώτος μετά την άνοδο του Βόλντεμορτ στην εξουσία, να εξαπολύσει διωγμό εναντίον των μάγων που έχουν γεννηθεί από γονείς μη μάγους (από Μαγκλ, όπως λέγονται στα βιβλία του Χάρι Πότερ οι ‘κανονικοί άνθρωποι’ σαν εσάς κι εμένα). Αυτό στα αγγλικά, με την ευελιξία που έχει η αγγλική γλώσσα, λέγεται “Muggle-born”. Και ενώ σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις η μεταφράστρια έδωσε κομψούς και εύπλαστους όρους με πρώτο συνθετικό το Μαγκλ, π.χ. τη Μαγκλολογία (ο επιστημονικός κλάδος που μελετά τους Μαγκλ), εδώ κατά την ταπεινή μου γνώμη δεν τα κατάφερε και τόσο καλά γιατί επέλεξε να το αποδώσει περιφραστικά: Γεννημένοι από Μαγκλ, πράγμα που το βρίσκω εξαιρετικά άκομψο και που την αναγκάζει σε μακροσκελέστατες αποδόσεις. Για παράδειγμα, η Ντολόρες Άμπριτζ έχει στην πόρτα της μια πλακέτα με τον τίτλο της: Head of the Muggle-born Registration Commission, το οποίο στην ελληνική απόδοση γίνεται «Πρόεδρος της Επιτροπής Απογραφής Γεννημένων Από Μαγκλ» που θα χρειαζόταν και μια τεράστια πλακέτα για να γραφτεί!

 

Κατά την ταπεινή μου γνώμη, έπρεπε να βρεθεί μονολεκτική απόδοση. Και δεν είναι και δύσκολο, υπάρχει έτοιμο: αντί για Γεννημένοι από Μαγκλ θα μπορούσαμε να πούμε Μαγκλογενείς, κατά το ομογενείς. Βρίσκω πως το «Επιτροπή Απογραφής Μαγκλογενών» ρέει πολύ περισσότερο από το «Επιτροπή Απογραφής Γεννημένων από Μαγκλ». Και ακόμα πιο άκομψο γίνεται το «Γεννημένοι από Μαγκλ» μέσα στην αφήγηση, ιδίως αν συνοδεύεται από άλλη μετοχή, όπως π.χ. στη σελ. 229: «οι τρομοκρατημένοι μάγοι από γονείς Μαγκλ, που βρίσκονταν εδώ για να ανακριθούν» (αγγλικό: the petrified Muggle-borns brought in for questioning…) Πολύ καλύτερο βρίσκω το: «Οι τρομοκρατημένοι Μαγκλογενείς μάγοι που βρίσκονταν εδώ για να ανακριθούν».

 

Βέβαια, το Μαγκλογενής είναι διοικητικός όρος. Όταν στη σελ. 268 και 269 ο Φινέας Νίγκελους χρησιμοποιεί δύο φορές υποτιμητικά τον όρο για να αναφερθεί στην Ερμιόνη, θα μπορούσε η μεταφράστρια να βάλει το λαϊκό ισοδύναμο: Μαγκλογεννημένοι.

 

 

ΥΓ Δεν έχω έρωτα με τις μονολεκτικές αποδόσεις αλλά είναι πολύ πιο ευέλικτες όταν έχεις τίτλους. Για τον ίδιο λόγο βρίσκω εξαιρετικά άστοχη την επιλογή της μεταφράστριας να αποδώσει «Συλλαβογράμματη γραφή του Μάγου» τον τίτλο ενός σχολικού βιβλίου του κόσμου των Μάγων, που ο αγγλικός του τίτλος είναι Spellman’s Syllabary. Μα, το syllabary υπάρχει απλούστατα στα ελληνικά (ελληνική λέξη είναι άλλωστε): Συλλαβάριο. Το Συλλαβάριο του μάγου δίνει πολύ πιο ρέοντα τίτλο. Όμως δεν γράφω περισσότερα για το θέμα αυτό, που ίσως αξίζει χωριστό σημείωμα.